Obchodzimy dziś 80. rocznicę podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow, który odnosił się do podziału pomiędzy dwa totalitarne państwa terenów znajdujących się w Europie Środkowej i Wschodniej w tym także Polski. Niedługo potem Rzeczpospolita i inne kraje znalazły się w stanie wojny a potem pod okupacją tak niemiecką jak i sowiecką. Na pamiątkę tragedii, która postępowała w następnych latach, Parlament Europejski ustanowił w 2008 roku dzień 23 sierpnia Europejskim Dniem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu. Oto wydane specjalnie na tę okazję wspólne oświadczenie szefów MSZ Polski, Estonii, Łotwy, Litwy i Rumunii:
,,23 sierpnia minie 80 lat od podpisania przez Związek Radziecki i nazistowskie Niemcy paktu Ribbentrop-Mołotow; paktu, który doprowadził do wybuchu II wojny światowej i skazał połowę Europy na dziesięciolecia cierpień. Pakt ten zawierał tajny protokół, który faktycznie podzielił Europę Wschodnią na strefy wpływów.
Z tego właśnie powodu dziś, w dniu ogłoszonym przez Parlament Europejski Europejskim Dniem Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych wspominamy wszystkich tych, których śmierć i złamane życie były następstwem zbrodni popełnionych w imię nazistowskiej i stalinowskiej ideologii.
Ból i niesprawiedliwość nigdy nie zostaną zapomniane. My będziemy pamiętać.
Przypominanie i upamiętnianie minionych nieszczęść daje nam wiedzę i siłę, by sprzeciwić się tym, którzy starają się wskrzesić lub oczyścić te ideologie z ciążących na nich zbrodni i win. Pamięć o ofiarach zobowiązuje nas do promowania sprawiedliwości historycznej poprzez kontynuowanie badań i podnoszenie publicznej świadomości spuścizny totalitarnej na kontynencie europejskim.
Podstawami trwałego pojednania i wspólnej przyszłości są sprawiedliwość i obiektywna prawda. Ofiary totalitarnych zbrodni mają prawo do sprawiedliwości. Niestety, praktyka badania i ścigania zbrodni reżimów totalitarnych w dotkniętych nimi krajach pozostaje niewystarczająca i niespójna pomiędzy państwami.
Wzywamy rządy wszystkich krajów europejskich do udzielenia zarówno moralnego, jak i materialnego wsparcia dla badań historycznych nad reżimami totalitarnymi. Działając zgodnie możemy skuteczniej zwalczać kampanie dezinformacyjne i próby manipulowania faktami historycznymi.
Musimy wspólnie sprzeciwiać się totalitaryzmowi. Wyraźne i jednoznaczne stanowisko wspólnoty międzynarodowej utoruje drogę do dalszego pojednania.
Żywimy przekonanie, że dzisiejsza Europa jest bezpiecznym miejscem dla wszystkich narodów i jest gotowa zdecydowanie przeciwstawić się wszelkiej niesprawiedliwości. Wierzymy, że Europejczycy nigdy nie będą tolerować totalitaryzmu czy ludobójstwa wymierzonego w którykolwiek naród.
Nasze kraje odrodziły się jako narody wolne i demokratyczne, po dziesięcioleciach rządów totalitarnych. Trzydzieści lat temu nasze Narody wkroczyły na drogę demokratycznych przemian, która uczyniła nas równymi i aktywnymi członkami Unii Europejskiej. Nasze kraje są zdecydowane, by kontynuować współpracę z partnerami w Europie i na świecie, aby horror minionych czasów nigdy nie powrócił.
Minister Spraw Zagranicznych Republiki Estońskiej Urmas Reinsalu
Minister Spraw Zagranicznych Republiki Litewskiej Linas Linkevičius
Minister Spraw Zagranicznych Republiki Łotewskiej Edgars Rinkēvičs
Minister Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Jacek Czaputowicz
Minister Spraw Zagranicznych Rumunii Ramona-Nicole Mănescu”
Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Źr. grafiki: https://dzieje.pl/aktualnosci/pakt-ribbentrop-molotow