W okresie przedwojennym obywatele Polski mogli za sprawą Związku Strzeleckiego realizować swoje pasje w ciekawym sporcie, jakim jest strzelectwo sportowe. Co jakiś czas poszczególne oddziały organizowały akcje „10 strzałów ku chwale Ojczyzny” oraz różnego rodzaju zawody z nagrodami. Popularyzacja strzelectwa wynikała nie tylko ze względu na pragnienie osiągania przez zawodników jak najwyższych wyników sportowych, ale przede wszystkim z misji proobronnej Związku Strzeleckiego, czyli przygotowania obywateli do obrony granic. Widomym znakiem i zachętą do ćwiczeń na strzelnicy było ustanowienie Odznaki Strzeleckiej Związku Strzeleckiego. Posiadała ona cztery klasy: brązową, srebrną, złotą oraz złotą z wieńcem. Odznaki zdobywało się na własność. Można było ją nosić przez okres roku, po czym należało powtórzyć wynik kwalifikacyjny, aby móc przedłużyć możliwość jej noszenia. Strzelcy, którzy przez trzy kolejne lata uzyskiwali kwalifikację mieli prawo nosić odznakę na stałe. Odznaki klasy wyborowej (złotą z wieńcem), złotą oraz srebrną mogli zdobywać jedynie członkowie Związku Strzeleckiego, stowarzyszeń Przysposobienia Wojskowego, członkowie klubów strzeleckich oraz żołnierze Wojska Polskiego. Pozostali obywatele mogli zdobyć jedynie odznakę brązową. W okresie międzywojennym była to bardzo popularna odznaka, która widnieje na licznych fotografiach zwłaszcza żołnierzy, którzy często nosili ją nieregulaminowo na koalicyjce, zamiast na środku prawej kieszeni.
Napaść Niemiec i Rosji sowieckiej w 1939 roku przekreśliła bezpowrotnie masowość sportu strzeleckiego w Polsce. W okresie PRL można było co prawda zdobywać podobne wzorem odznaki przyznawane przez PZSS (który zresztą nadal je nadaje), jednak były one sprowadzone do dużo niższej rangi.
Dla Związku Strzeleckiego, który odrodził się wraz z początkiem III RP, wyszkolenie członków organizacji w zakresie strzelectwa było niezwykle ważne. Mimo problemów finansowych oraz organizacyjnych strzelcy szkolili się we własnym zakresie, ponieważ pomocy ze strony państwa trudno było się doczekać. Kultywując przedwojennym tradycjom opracowano „Regulamin Odznaki Strzeleckiej ZS” i co jakiś organizowano kwalifikacyjne strzelania. Niestety, mimo zdobycia wymaganej liczby punktów za strzelania, członkowie organizacji nie mogli przypiąć do munduru odznaki, gdyż fizycznie nie była wykonana.
Do wykonania projektu wykorzystano szereg odznak przedwojennych z kolekcji Komendanta Oddziału Częstochowa st. komp. ZS Adama DŁUŻNIAKA. Udało się dzięki temu zadbać o szczegóły, tak ważne ze względów historycznych. Postanowiono także, że odznaki będą posiadały na rewersie grawerowane numery. Każda z klas ma osobną numerację. Mocowanie odznaki, podobnie jak pierwowzoru, jest na gwintowany słupek z nakrętką.
Zgodnie z zapisami współczesnego regulaminu, odznakę można zdobyć poprzez strzelania w czterech konkurencjach: karabinek bocznego zapłonu w postawie leżącej na 50 metrów, karabinek centralnego zapłonu w postawie leżącej na 100 metrów oraz pistolet centralnego lub bocznego zapłonu w postawie stojącej na 25 metrów. Każdorazowo oddaje się trzy strzały próbne, a następnie dziesięć ocenianych. Zabronione jest używanie jakichkolwiek celowników optycznych. Odznaki zdobywać mogą jedynie członkowie Związku Strzeleckiego, a przyznawane są dożywotnio.
Historyczne wydarzenie nadania pierwszych po wojnie Odznak Strzeleckich Związku Strzeleckiego miało miejsce podczas uroczystego apelu w Kamyku pod Częstochową w dn. 17 grudnia 2016 roku. Odznaki wręczał Komendant Główny st. insp. ZS Roman BUREK.
Ponowne ustanowienie Odznaki Strzeleckiej ZS jest jednym z donośniejszych wydarzeń w życiu polskich organizacji proobronnych w III RP. Podstawowym celem odznaki jest „propaganda sportu strzeleckiego, jako sportu obrony narodowej”. Mamy również nadzieję, że odznaka okaże się rzeczywiście zachętą do kształtowania swoich umiejętności przez strzelców naszej organizacji. Zachęcamy zatem do jej zdobywania i popularyzowania wspaniałej pasji, jaką jest strzelectwo sportowe.
Artykuł: Związek Strzelecki Oddział Częstochowa im. 27 pułku piechoty